1572 || Zichtbaar en Tastbaar

1572 | DE GEBOORTE VAN NEDERLAND

Na het uitgebreide onderzoek dat het ECAL deed naar de bronnen over 1572 willen we die geschiedenis dichterbij brengen. Maar hoe?

Deze vraag is voorgelegd aan Superposition, een innovatieve ontwerpstudio. Dit collectief van jonge kunstenaars wil onvertelde verhalen onthullen en geschiedenis visualiseren. In eerdere opdrachten lukte het hen om met interactieve installaties en creatieve toepassingen publiek deelgenoot te maken van zaken die anders afstandelijk, verborgen of onbegrepen blijven. Zij zullen met de inzet van kunst en technologie de complexe en abstracte informatie over dit tijdvak verder uitdiepen en tastbaar maken.

DE OPDRACHT

De opdracht beslaat twee onderwerpen: het jaar 1572 en het thema migratie.

Eerst wordt via digitale technieken een manier ontworpen om het uitgezochte archiefmateriaal met betrekking tot de Achterhoek op een bijzondere manier te ontsluiten. Tegelijkertijd wordt ook een artistiek vormgegeven object of gebruiksvoorwerp bedacht, dat verwijst naar de Achterhoekse inkleuring van de geboorte van Nederland. Het is de bedoeling dat deze uiting een eigen ‘touch’ per gemeente krijgt en in een oplage kan worden verspreid.

Het digitale concept moet leiden tot mogelijkheden om onbekende verhalen en verborgen geschiedenis speels en intuïtief te ontdekken. Omdat het ECAL ondertussen is begonnen met onderzoek naar de betekenis, aard en omvang van migratie in de Achterhoek, zullen ook de data die dat oplevert in dit project worden opgenomen.

We zijn benieuwd hoe de kunstenaars via beide onderwerpen nieuwe aspecten van de Achterhoek zullen belichten en tot verbeelding zullen brengen…

Eerder gerealiseerde projecten

• Met een project voor de Stichting Beeld en Geluid wonnen ze een Gouden Kalf. Ze ontwikkelden een tool waarmee zonder zoektermen maar mét de beweging van een camera (iPad, telefoon) door een beeldarchief gestruind kan worden. 
• Voor Musis in Arnhem ontwierpen ze een installatie die bijna een eeuw aan muziekuitvoeringen op de locatie visualiseert. 
• Ze maakten een interactieve datavisualisatie voor Amnesty International die het schokkende bereik van gezichtsherkenningstechnologie in de stad New York onthult.
• Ze maakten visualisaties van ruimtesondes die om ons heen cirkelen om de diepten van de ruimte te verkennen.

HET RESULTAAT!

Het jaar 1572 als inspiratiebron voor een collectie kunstzinnige droogdoeken.

De kunstenaars van ontwerpstudio Supervision brachten de historische feiten met de zon- en maanstanden uit dat jaar samen in een collectie van kleurrijke droogdoeken: gebruiksvoorwerpen waarin kunst is ingezet om deze geschiedenis te visualiseren. 

De kunstenaars van Superposition namen de gebiedsindeling van de huidige Achterhoek er in 1572 als vertrekpunt: de Bannerij Wisch, het Graafschap Bergh, de Heerlijkheid Borculo, de Heerlijkheid Bredevoort, het Landdrostambt Zutphen, Stad Doetinchem, Stad Groenlo en Stad Doesburg.

In de archieven van het Erfgoedcentrum Achterhoek Liemers viel hun blik op vermeldingen over de productie van linnen en op rekeningen waaruit de aanschaf van linnen keukendoeken door voormalige bewoners van Huis Bergh af te leiden was. Dit bracht hen op het idee een eigentijdse versie van die keukendoek te ontwikkelen. Uiteraard: met het patroon van een kalender!

Ze wilden de kalender natuurlijk laden met gedetailleerde informatie uit 1572. Om het gevoel van die verleden tijd op te roepen, richtten ze zich tot de NASA met de vraag om een precieze terugrekening van de zonsopkomst, de zonsondergang en de maanstanden van dat jaar in de Achterhoek.

De NASA-gegevens brachten ze onder in de kalender. Vervolgens hebben ze per Achterhoekse regio de dagen gemarkeerd waarop belangrijke gebeurtenissen plaatsvonden. Dat betekende: de productie van acht verschillende kleurrijke doeken. Via een QR-code (die zelfs op textiel blijkt te werken!) word je naar de interessante feiten en de soms hilarische achtergrondinformatie geleid.

De exclusieve droogdoeken zijn in beperkte oplage te verkrijgen via www.achterhoekseboeken.nl